IBA (Individuele Behandeling Afvalwater)

Het is ecologisch en economisch niet rendabel om alle woningen aan te sluiten op de riolering, zeker in landelijk gebied. Hier moet een IBA of individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater het huishoudelijk afvalwater zuiveren.

Wat is een IBA?

De systemen voor de individuele behandeling van afvalwater bestaan in allerlei vormen en materialen, maar de werkingsprincipes zijn steeds dezelfde.

In een IBA vinden 3 soorten processen plaats:

• fysische processen (zoals bezinking en filtratie);
• chemische processen (zoals fosfaatbinding);
• biologische processen.

De biologische processen zijn dezelfde als in de vrije natuur. In deze processen gebruiken kleine levende organismen de stoffen uit het afvalwater voor hun eigen levensprocessen. De IBA creëert de ideale omstandigheden zodat de organismen worden gestimuleerd. Hierdoor kan het zuiveringsrendement van de IBA stijgen tot boven de 90%.

De meeste mechanische systemen onderscheiden drie stappen in het zuiveringsproces:

• Bij de voorbehandeling (of primaire zuivering) bezinken de grove bestanddelen uit het afvalwater. Door deze grove bestanddelen uit het afvalwater te verwijderen, voorkomen we dat ze de goede werking van de IBA kunnen verstoren.
• Bij de biologische zuivering (of secundaire zuivering) worden de organische vervuiling en de nutriënten uit het afvalwater omgezet naar stoffen die voor het milieu minder schadelijk zijn. Het zuiveringsproces kan in een of meerdere stappen verlopen. Hierbij kunnen verschillende technieken worden gecombineerd.
• Bij de nabehandeling worden de zwevende stoffen en de afgestorven bacteriën die zich in het gezuiverde afvalwater bevinden, gescheiden van het gezuiverde effluent. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren in een nabezinktank. Het slib dat zich op de bodem afzet, wordt bewaard als spuislib of hergebruikt in de voorgaande stappen

Wetgeving

Het zoneringsplan bepaalt voor elke woning (geen bedrijfsafvalwater) of er in de toekomst nog een riolering wordt geplaatst of het afvalwater ter plaatse moet gezuiverd worden. Het zoneringsplan is opgedeeld in 4 zuiveringszones.

In het centrale gebied en het collectief geoptimaliseerde buitengebied zijn de woningen al aangesloten op de openbare riolering. Het afvalwater van al deze woningen gaat naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie.

Daarnaast onderscheidt het zoneringsplan nog twee zones:

• een collectief te saneren buitengebied waar een gescheiden rioleringsstelsel zal worden aangelegd;
• een individueel te optimaliseren buitengebied.

In dit laatste gebied moet de zuivering van het huishoudelijk afvalwater van elke afzonderlijke woning gebeuren via een Individuele Behandelingsinstallatie voor Afvalwater (IBA).

De zuiveringszones worden per woning weergegeven in het geoloket van de Vlaamse Milieumaatschappij.

Collectieve aanpak IBA via Farys

De gemeente Kluisbergen werkt samen met Farys voor een collectieve aanpak van IBA’s. Je kan, indien je dit wenst, beroep doen op Farys voor de aankoop, plaatsing en onderhoud van je IBA. Meer informatie vind je op deze webpagina van Farys. De aanvraag tot instap in deze collectieve aanpak gebeurt via dezelfde webpagina.

Subsidie voor particuliere plaatsing van een IBA

Er zijn geen gewestelijke subsidiemogelijkheden meer voor IBA’s die worden aangekocht en geëxploiteerd door particulieren. Er is wel een gemeentelijke subsidie voor het scheiden van het bestaande afvoersysteem op privaat domein, wanneer er een IBA geplaatst wordt op het terrein. De voorwaarden van deze subsidie vind je in het subsidiereglement en via deze webpagina van Farys.

Vrijstelling saneringskost voor zelfzuiveraars

Indien je zelf je afvalwater zuivert via een IBA, die niet collectief beheerd wordt door Farys, kan je een vrijstelling van de watersaneringskosten aanvragen.

Als je een heffingsbiljet zonder vrijstelling ontvangt, kan je binnen de 3 maanden een schriftelijke aanvraag indienen bij de milieudienst. Hierop zal de milieudienst je aanvraag onderzoeken. Dit houdt onder andere in dat er in opdracht van de gemeente een controle van de goede werking van de IBA zal worden uitgevoerd. Indien je IBA aan alle voorwaarden voldaan wordt, zal de burgemeester een IBA-attest opstellen.

De vrijstelling is 5 jaar geldig, vanaf 1 januari van het jaar waarin het attest door de burgemeester werd ondertekend.