Exoten in Kluisbergen

Er duiken steeds meer uitheemse soorten (= exoten) op. Soorten zijn ‘uitheems’ als zij door menselijk toedoen –bewust of onbewust– buiten hun natuurlijke verspreidingsgebied zijn geïntroduceerd. Exoten kunnen zowel planten, dieren of micro-organismen (bv. schimmels) zijn.

De meeste uitheemse soorten veroorzaken geen problemen, bijvoorbeeld omdat ze zich in ons klimaat niet blijvend kunnen vestigen. Anderen weten zich wel te vestigen, maar groeien niet uit tot een plaag of richten geen schade aan. Bij een kleine minderheid van soorten wordt echter wel een negatieve impact op de natuur, landbouw, volksgezondheid of infrastructuur vastgesteld.

Problemen door invasieve exoten

Invasieve exoten verstoren het natuurlijk evenwicht in onze streek: ze concurreren inheemse soorten weg, ze eten inheemse soorten op, ze brengen ziektes over en/of ze leiden tot het ontstaan van ongewenste kruisingen. Naast ecologische schade veroorzaken sommige exoten ook economische schade. Zo leidt reuzenbalsemien tot oevererosie, overwoekeren sommige exotische waterplanten sluizen en waterafvoeren, brengen Canadese ganzen schade toe aan landbouwgewassen, leidt reuze berenklauw tot brandwonden,… Jaarlijks besteden zowel lokale als overkoepelende overheden grote budgetten aan de bestrijding van deze invasieve exoten.

Wat doet de gemeente Kluisbergen?

Invasieve exoten (algemeen)

De gemeente Kluisbergen heeft een onderhoudscontract met RATO vzw waarbij de bestrijding van invasieve diersoorten, zoals muskusratten, Canadese ganzen, Nijlganzen, Lettersierschildpadden (oa roodwangschildpadden) is opgenomen. Zij volgen de aanwezigheid van deze soorten op en als er worden aangetroffen, worden deze zoveel als mogelijk weggevangen.

Reuzenberenklauw

Als er een reuzenberenklauw wordt aangetroffen langsheen het openbaar domein, wordt deze zo snel als mogelijk verwijderd om zo brandwonden bij passanten te vermijden. De gemeente werkt hiervoor samen met de mensen van Natuurpunt Beheer.

Japanse Duizendknoop

Het beheer van japanse duizendknoop is geen eenvoudige zaak, gezien de groeikracht en pesticidenrestentie van deze plant. In Kluisbergen worden de gekende zones met Japanse Duizendknoop gemonitord. Verschillende zones worden sinds het voorjaar 2022 periodiek gemaaid, om zo de plant te verwijderen door uitputting. Daar waar toegestaan, zal er een bestrijding door middel van injectie van herbicide uitgevoerd worden. Daarnaast wordt de evolutie van de kennis van het beheer van deze exoot opgevolgd, om zo eventuele nieuwe, succesvolle bestrijdingsmethodes ook hier te kunnen inzetten.

Wat kan je zelf doen?

Er zijn momenteel geen wettelijke verplichtingen om exoten in je tuin te bestrijden. Toch is het aangeraden om dit te doen om zo schade te voorkomen, overlast te beperken en verspreiding te voorkomen. Hoe vroeger je eraan begint, hoe meer kans op slagen de bestrijding heeft.
Daarnaast is het ook belangrijk om je goed te informeren voordat je planten of dieren koopt. De meeste invasieve exoten zijn in onze streken terechtgekomen doordat ze werden ingevoerd door de mens. Zo werd Reuzenbalsemien als sierplant geïmporteerd en werden Canadese ganzen gehouden als siervogels, zonder stil te staan bij de potentieel schadelijke gevolgen die deze soorten kunnen hebben. Zorg ervoor dat je tuinplanten en huisdieren niet in de vrije natuur terechtkomen.
In opdracht van het INBO (Instituut voor natuur- en bosonderzoek) werd er door Natuurpunt een waaschuwingssysteem uitgewerkt. Via dit systeem kan je exoten melden, andere meldingen raadplegen en meer informatie over de verschillende invasieve exoten terugvinden. Wij ontvangen via dit systeem een overzicht van de meldingen die werden ingegeven voor Kluisbergen. Voor meer informatie per soort kan men terecht op de pagina exoten van waarnemingen.be. https://waarnemingen.be/species/invasieve-exoten/
Meld gevaarlijke soorten (zoals reuzenberenklauw) die je aantreft op het openbaar domein zo snel mogelijk bij de milieudienst.

Meer info

Meer informatie over de verschillende invasieve exoten (dieren en planten) vind je terug via volgende websites: