Natuurreservaat Paddenbroek

Paddenbroek is een restant van de oude ijstijdvallei van de Schelde, nu nog een natte depressie aan de achterdeur van Berchem, die doorloopt richting Melden. Daar vindt die oude vallei via het Heilsbroek en de Rennevallei weer aansluiting met de huidige Scheldevallei.

Toegankelijkheid

Het gebied is het makkelijkst te bezoeken vanaf de Paddenstraat waar een kleine parking met infobord is en even verder een kijkhut. Er is een knuppelpad heen en terug, dat een mooi zicht geeft over de aanwezige natuurwaarden. 

Beschrijving van het gebied

Het huidig gebied is gekenmerkt door veel grote zeggevegetaties tussen een stervormig waterpatroon van een centrale vijver en diverse beken. Dit is een restant van 1912 toen voor de textielindustrie naar watervoorraden werd gezocht.  Er zijn buffers in de vorm van essen en zwarte els.  Het gebied is 12 ha groot en eigendom van de gemeente Kluisbergen.  Het is in beheer door Natuurpunt Vlaamse Ardennen en werd als reservaat erkend.  Aansluitend liggen een park en de hellingen van ‘de Kwaremont’.  Er is nog een tiental ha als mogelijk uitbreidingsgebied, waaronder oude weiden met knotwilgen.

Dieren en planten

Soms krijg je de indruk dat er alleen maar ganzen zitten, maar al snel merk je de aanwezigheid van waterral, rietgors, rietzanger, blauwborst  en andere moerasvogels. Ook  planten als moeraskruiskruid, pijptorkruid en poelruit bepalen samen met andere soorten als wederik en een variatie aan zeggesoorten het uitzicht. Het gebied heeft een grote waarde voor vogels met broedende soorten als slobeend en wintertaling en destijds watersnip en porseleinhoen. Het is ook belangrijk  als stopplaats in de trektijd (mooie ringresultaten met o.a. waterrietzanger, snor, draaihals…) en als slaapplaats van veel waterpiepers in de winter. Daarnaast hebben we een unieke populatie van moerassprinkhanen en een mooie collectie libellensoorten. De amfibieën herstellen zich maar moeizaam van de betere periode in de jaren '90 met toen bijna 2000 padden ‘in de overzet’ en  iets vroeger ook heel veel groene kikkers en kleine watersalamanders.

Natuurbeheer

Wat beheer betreft is er werk aan de winkel: afremmen van inspoeling van voedselrijk slib van de omliggende hellingen is bittere noodzaak,  voor het behoud van planten als dotterbloem en zwanenbloem, maar ook voor de amfibieën, vissen, libellen e.a. Ook het vrijwaren van de grote zeggevegetaties en de moerassprinkhaanpopulatie is een belangrijke opdracht. Dit proberen we te verwezenlijken door graas-, kap- en maaibeheer. De grote uitdaging is het waterbeheer om terug te keren naar een plantenrijk water met snoek, zeelt en rietvoorn, dit in samenspraak met de lokale vissers die in het gemeentedomein visrecht hebben.

© Natuurpunt